Gmina Wąwolnica to gmina wiejska położona w powiecie puławskim, na Płaskowyżu Nałęczowskim w dolinie rzeki Bystrej. Znaczna część obszaru gminy leży na terenie Kazimierskiego Parku Krajobrazowego i jego otuliny. Miąższość pokrywy lessowej przekracza tu miejscami 20 m., co sprzyja erozji i skutkuje bogactwem rzeźby terenu w postaci wąwozów i parowów. Urozmaicony krajobrazowo teren, cisza, spokój, świeże powietrze to wymarzone warunki do skorzystania z ofert agroturystycznych.
Miejscowość słynie z odbywających się tu nieprzerwanie od XV wieku, cotygodniowych jarmarków (środy), przyznanych przywilejem przez Władysława Jagiełłę.
Wąwolnica to również znane miejsce kultu Matki Boskiej Kębelskiej, przyciągające pielgrzymów z kraju i zagranicy. Można się o tym przekonać w czasie odpustu w pierwszą niedzielę września.
Do atrakcji turystycznych gminy należą m.in. :Kościół pw. Św. Wojciecha, Kaplica Matki Bożej Kębelskiej, Cmentarz położony na zboczach wzgórz, Kaplica w Kęble, Młyn w Celejowie–Iłkach, czy też dla miłośników sportu wyciągi narciarskie, w tym ośrodek Nart-Sport Rąblów.
Fakty historyczne:
- Za legendarnego założyciela „Wawelnicy” uważa się Kraka.
- Pierwszym źródłem pisanym, informującym o istnieniu Wąwolnicy, jest rękopis oo. Benedyktynów ze
- Świętego Krzyża z XI wieku.
- Miasto, leżące przy dawnym szlaku handlu bursztynem między Bałtykiem a Morzem Czarnym, posiadało w XIII w. gród obronny, a w XIV w. parafię.
- Czasy świetności Wąwolnicy przypadają na okres panowania Kazimierza Wielkiego. Król podniósł ją do rangi miasta, otoczył murami, zbudował zamek.
- W XV w. odbywały się w Wąwolnicy sądy kasztelańskie, a w wieku XVI sądy wojewody lubelskiego nad szlachtą.
- W połowie XVI stulecia miasto doszczętnie spłonęło, król Zygmunt August polecił w 1567 r. założyć je na nowo.
- Wojny XVII w. doprowadziły do upadku Wąwolnicy, m.in. do utraty statusu miasta po powstaniu styczniowym w XIX wieku.
- Podczas II w. św. istniało tu niemieckie getto dla ludności żydowskiej.
- 2 maja 1946 r. miała miejsce pacyfikacja Wąwolnicy przez funkcjonariuszy UB; miasteczko spłonęło, zniszczono dobytek 197 rodzin w odwecie za poparcie mieszkańców dla niepodległościowego podziemia.
Atrakcje w Wąwolnicy:
- Sanktuarium Matki Bożej Kębelskiej
- Kapliczka Matki Bożej Kębelskiej
Atrakcje w okolicy:
- Zespół pałacowo-parkowy w Kęble
- Zespół parkowo-pałacowy w Celejowie
- Ruiny papierni w Celejowie
- Młyn w Celejowie-Iłkach
- Stok narciarski Celejów
- Nart-Sport Rąblów
- Park Labiryntów i Miniatur Architektury Drewnianej w Rąblowie
- Park Zdrojowy w Nałęczowie
- Dom Zdrojowy w Nałęczowie